Một buổi sáng rất thường… cho đến khi mọi thứ sụp đổ

Bạn thức dậy như mọi ngày. Mở điện thoại. Vẫn thói quen cũ: check đơn, phản hồi khách, lên idea mới. Nhưng rồi, một dòng email chặn ngang cả giấc mơ:

"Your Etsy shop has been permanently suspended due to trademark infringement."

Tay run. Tim thắt. Đầu óc quay cuồng.

Cái shop bạn thức đêm thức hôm để chăm chút, bỗng dưng… không còn tồn tại. Một cú tát không báo trước. Một lời nhắc tàn nhẫn rằng: đây là cuộc chơi có luật – và bạn không đọc kỹ luật đó.

Chuyện gì đã xảy ra?

Sản phẩm bị report là một chiếc cốc in dòng chữ “Basic Grinch”. Không hình Disney. Không logo. Không hình ảnh nhạy cảm. Chỉ là… chữ. Nhưng chữ đó – “Grinch” – đã được đăng ký trademark. Và Etsy không quan tâm bạn có biết hay không. Nó chỉ cần biết: bạn vi phạm.

Và thế là: Bay listing. Bay shop. Bay luôn khách hàng cũ, video TikTok viral, feedback 5 sao, công sức nhiều tháng trời.

“Nếu biết sớm…” – Câu nói muộn màng nhất

Hầu hết chúng ta bắt đầu Etsy rất ngây thơ: “Thử bán vui thôi.” - “Có đơn là mừng rồi.”- “Không đầu tư gì nhiều đâu, từ từ tính tiếp.”

Nhưng Etsy không đợi bạn “từ từ”. Cái tên shop bạn đặt chơi – có thể ai đó đã đăng ký mất. Slogan bạn nghĩ ra – có thể đang nằm trong hệ thống USPTO. Listing bạn miệt mài tối ưu – có thể đang… vi phạm ai đó mà bạn chưa từng nghe tên.

Và Etsy không cần bạn cố tình hay không. Nó chỉ nhìn hồ sơ, nhìn đơn khiếu nại – và ra quyết định. Lạnh lùng.

Trademark là gì, và vì sao lại quan trọng?

Nói dễ hiểu, trademark là cách bạn tuyên bố với thế giới: “Tên này là của tôi – đừng ai đụng vào!”

Nó giống như sổ đỏ cho cái tên shop, slogan, logo… Bạn được pháp luật bảo vệ, được phép yêu cầu gỡ bỏ nếu ai đó dùng trùng hoặc na ná.

Nó KHÁC với copyright (bảo vệ hình ảnh, nội dung).

Trademark bảo vệ thứ khách hàng dùng để nhận ra bạn: tên thương hiệu, logo, khẩu hiệu, bao bì…

Một câu chuyện thật – và rất đau

Một chị TikToker nổi tiếng (hơn 9.000 đơn) từng chia sẻ: Shop chị bị xoá vĩnh viễn chỉ vì chiếc cốc có chữ “Basic Grinch”.

Chị nói:

“Tôi thấy người ta bán đầy, tưởng mình cũng được. Ai ngờ...”

Ai ngờ thật. Bao video TikTok, bao lượt chia sẻ, bao feedback 5 sao – mất trắng. Và đáng sợ nhất là: chị ấy không có gì để khiếu nại. Không có trademark, không có quyền phản kháng.

Vì sao?

“Grinch” là thương hiệu đã được bảo hộ

  • Tên “GRINCH” đã được đăng ký thương hiệu chính thức bởi Dr. Seuss Enterprises, L.P. từ năm 1999 và liên tục được gia hạn.
  • Các đơn trademark GRINCH bao phủ nhiều danh mục

Vì thế, dù bạn chỉ in chữ “Grinch” lên cốc – hoặc thêm từ như “Basic Grinch” – vẫn bị xem là xâm phạm nhãn hiệu nếu:

  • Gây nhầm lẫn với thương hiệu gốc
  • Tận dụng sự nổi tiếng có sẵn của thương hiệu “Grinch”

Vậy có nhất thiết phải đăng ký trademark không?

Câu trả lời là: tuỳ bạn muốn đi bao xa.

Bạn nên đăng ký nếu:

  • Tên shop bạn độc đáo, có tiềm năng phát triển lâu dài.
  • Bạn in tên/slogan lên sản phẩm (áo, cốc, túi…).
  • Bạn đã có khách hàng quay lại, có nhận diện thương hiệu.
  • Bạn muốn mở rộng ra Amazon, Shopify, TikTok Shop...
  • Bạn từng bị ăn cắp tên, đạo sản phẩm, “copy có tâm”.

Bạn có thể tạm hoãn nếu:

  • Shop còn mới, chưa ổn định phong cách.
  • Thiết kế chưa đủ đặc sắc để bảo vệ.
  • Ngân sách hạn hẹp (mỗi đơn từ $250 đến $350/class, chưa tính phí luật sư nếu không sống ở Mỹ).

Nhưng dù chưa đăng ký – bạn bắt buộc phải hiểu rõ luật chơi. Vì sự thiếu hiểu biết – không miễn trừ bạn khỏi hậu quả.

Đăng ký trademark với USPTO: không khó, nhưng phải kỹ

Nếu bạn ở Mỹ:

  1. Tra cứu tên: Vào TESS để xem tên/slogan bạn muốn dùng đã bị đăng ký chưa.
  2. Chọn class phù hợp: Ví dụ: Class 21: Đồ dùng gia đình , Class 16: Văn phòng phẩm
  3. Chuẩn bị hồ sơ: Mô tả sản phẩm, ảnh chụp sản phẩm in tên/slogan.
  4. Nộp đơn: Trên uspto.gov, chọn TEAS Plus hoặc TEAS Standard.
  5. Theo dõi: Có thể bị yêu cầu bổ sung (Office Action). Phải phản hồi đúng hạn.
  6. Chờ cấp giấy chứng nhận: Nếu không ai phản đối, bạn sẽ được cấp giấy chứng nhận.

Nếu bạn ở Việt Nam hoặc ngoài nước Mỹ:


Từ 8/2019, USPTO yêu cầu bắt buộc phải có luật sư đại diện tại Mỹ để nộp hồ sơ. Bạn không thể tự làm.

Giải pháp:

  • Tìm luật sư có bar Mỹ (tốt nhất là chuyên về trademark).
  • Họ sẽ đại diện bạn nộp hồ sơ, xử lý các bước liên quan đến USPTO.
  • Mức phí dao động tùy nơi ($500–$1000 trở lên).

Nếu chưa thể đăng ký – vẫn có cách tự bảo vệ

Dù chưa có trademark chính thức, bạn vẫn có thể chủ động bảo vệ thương hiệu:

- Gắn ™ sau tên shop/slogan (ví dụ: CozySoul™)

- Ghi rõ trong listing: “Original Design by [Tên bạn]”

- Lưu trữ bản thiết kế gốc, ảnh sản phẩm thật

- Tuyệt đối không dùng từ khoá đang được trademark (ví dụ “Star Wars”, “Taylor Swift”, “Harry Potter”)

- Không “đu fame” bằng mô tả mập mờ kiểu “Inspired by Marvel…”


Trademark – không phải chi phí, mà là một khoản đầu tư bảo vệ

Bạn có thể bắt đầu shop Etsy vì đam mê, vì tò mò, hay vì mong muốn kiếm thêm thu nhập. Nhưng khi bạn đã có đơn đều, khách quay lại, tên shop được nhớ đến…Thì thương hiệu không còn là thứ “tạm bợ” nữa. Nó là tâm huyết. Là công sức. Là giấc mơ.

Trademark không giúp bạn bán được nhiều hơn ngay lập tức, nhưng giúp bạn giữ lại những gì bạn đã nỗ lực gây dựng.

Đừng đợi đến khi bị xoá shop rồi mới tiếc nuối: “Giá như hồi đó mình đăng ký trademark…”

Luật chơi Etsy không dành cho người chủ quan

Thế giới online tưởng như dễ dãi, nhưng thực chất khắc nghiệt hơn bạn nghĩ. Trademark là một phần của trò chơi. Và người thắng – là người đọc luật sớm hơn người khác.

Nếu bạn thực sự nghiêm túc với thương hiệu, hãy dành thời gian tìm hiểu về trademark. Vì không ai khác ngoài bạn có thể bảo vệ cái tên mà bạn đã dành cả tâm huyết để tạo ra.

Và đừng lầm tưởng rằng chỉ có Etsy mới nghiêm ngặt.

Bán hàng trên Amazon, Shopee, TikTok Shop, hay website riêng – tất cả đều là những “sân chơi” có luật lệ. Một ngày đẹp trời, khi thương hiệu bạn bắt đầu được chú ý, cũng là lúc nguy cơ bị sao chép, đánh cắp, thậm chí… tố ngược là bạn vi phạm bản quyền bắt đầu xuất hiện. Trademark không phải là "xa xỉ", mà là một khoản đầu tư chiến lược.

Một vài mẹo chiến lược nếu bạn đang cân nhắc đăng ký trademark:

  • Chọn lớp đăng ký (class) phù hợp: Trademark không chỉ tên – mà là tên + lĩnh vực sử dụng. Nếu bạn bán áo thun, hãy chọn đúng nhóm sản phẩm quần áo, tránh đăng ký sai class rồi không được bảo hộ.
  • Chuẩn bị bằng chứng sử dụng thực tế: Trước khi đăng ký, hãy bắt đầu thu thập hình ảnh sản phẩm, hoá đơn bán hàng, feedback từ khách – tất cả sẽ giúp hồ sơ được chấp thuận dễ hơn.
  • Tránh chọn tên có nguy cơ gây nhầm lẫn: Một cái tên quá giống thương hiệu đã tồn tại có thể bị từ chối đăng ký – thậm chí còn gây rắc rối pháp lý.
  • Xác định tầm nhìn dài hạn: Trademark sẽ gắn bó với bạn trong nhiều năm. Hãy chọn cái tên đủ độc đáo, đủ bền, và có thể đi xa – không chỉ “ăn trend” nhất thời.

Hãy nhớ: bạn không thể kiểm soát thị trường, nhưng bạn có thể bảo vệ thứ mình tạo ra. Trademark là bước đi đầu tiên cho những ai thật sự muốn đi đường dài.